<p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">圖片:網(wǎng)絡(luò)</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">文字:路過</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">音樂:網(wǎng)絡(luò)</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">序……</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">疏影橫窗,碎雨敲檐。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"> 憶前塵、恍若云煙。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"> 墨痕深淺,俱是因緣。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"> 嘆鏡中花,水中月,夢中言。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"> 浮生易散,慧業(yè)難斷。 </p><p class="ql-block" style="text-align:center;">任流光、改盡朱顏。 </p><p class="ql-block" style="text-align:center;">心燈未滅,照影翩躚。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"> 縱風(fēng)千陣,雪千尺,月千山。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">第一折··殘經(jīng)··一九三三</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">秋雨落在北平的琉璃瓦上,</p><p class="ql-block">像是誰在輕叩前世的窗欞。</p><p class="ql-block">二十二歲的蘇青珞抱著教案穿過垂花門,</p><p class="ql-block">青磚縫里滲出蒼苔的氣息,</p><p class="ql-block">恍若時光凝固的墨跡。</p><p class="ql-block">她總覺得自己在等一個人,</p><p class="ql-block">等一個前世有過約定的靈魂。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">藏經(jīng)閣里,</p><p class="ql-block">那個著月白長衫的男子正在整理經(jīng)卷。</p><p class="ql-block">他的手指撫過泛黃的紙頁,</p><p class="ql-block">如同撫過千年時光的脈絡(luò)。</p><p class="ql-block">“你看這《金剛經(jīng)》拓本,”</p><p class="ql-block">他未曾抬頭,聲音卻清越如磬,</p><p class="ql-block">“字字分明,卻又說無字可說?!?lt;/p><p class="ql-block">他的袖口染著淡淡的檀香,</p><p class="ql-block">像是從很遠的地方飄來。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">她立在一旁,</p><p class="ql-block">看陽光透過雕花窗,將塵埃染成金粉。</p><p class="ql-block">他教她辨認不同朝代的經(jīng)卷裝幀,</p><p class="ql-block">宋代的經(jīng)折裝如何端莊,</p><p class="ql-block">明代的蝴蝶裝如何靈動。</p><p class="ql-block">她總是安靜地聽,偶爾抬眼,</p><p class="ql-block">看見他眉間盛著整個秋天的澄澈。</p><p class="ql-block">有時他的手指會不經(jīng)意擦過她的手腕,</p><p class="ql-block">那一刻,仿佛有蓮花在血脈里綻放。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">某個午后,</p><p class="ql-block">她正在抄寫“應(yīng)無所住而生其心”,</p><p class="ql-block">他卻忽然道:</p><p class="ql-block">“蘇小姐可知,最妙的佛法不在經(jīng)中,</p><p class="ql-block">而在院里的槐樹上。”</p><p class="ql-block">她循著他的目光望去,</p><p class="ql-block">見一片落葉正悠然墜地,不沾不滯。</p><p class="ql-block">他的呼吸近在耳畔:</p><p class="ql-block">“就像此刻,你我的相遇,亦是如此。”</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">后來時局動蕩,他奉命南遷。</p><p class="ql-block">臨別那日,他遞來一冊手抄的《心經(jīng)》:</p><p class="ql-block">“眾生皆在渡劫,你我就此別過?!?lt;/p><p class="ql-block">她站在垂花門下,</p><p class="ql-block">看他身影消失在長街盡頭,</p><p class="ql-block">手中的經(jīng)卷被雨打濕,墨跡暈開如淚。</p><p class="ql-block">許多年后,她依然記得他衣袖上的檀香,</p><p class="ql-block">像是從未散去。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">多年后,</p><p class="ql-block">她在南普陀寺的藏經(jīng)閣里,</p><p class="ql-block">再次見到那冊《心經(jīng)》。</p><p class="ql-block">扉頁多了一行小楷:</p><p class="ql-block">“一切相遇,都是久別重逢。</p><p class="ql-block">一切離別,都是彼岸花開?!?lt;/p><p class="ql-block">她撫摸著那行字,</p><p class="ql-block">窗外槐花正落,仿佛還是當年的秋天。</p><p class="ql-block">原來有些遺憾,早已注定是最美的圓滿。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">第二折··碎瓷··一九五二</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">景德鎮(zhèn)的梅雨時節(jié),</p><p class="ql-block">窯火總是顯得格外珍貴。</p><p class="ql-block">沈家小姐坐在繡樓里,</p><p class="ql-block">對著一尊青花梅瓶描金。</p><p class="ql-block">筆尖游走處,纏枝蓮紋次第綻放,</p><p class="ql-block">像是被春風(fēng)喚醒的夢。</p><p class="ql-block">她的手腕很白,映著天青色的瓷器,</p><p class="ql-block">像是月光照在雪地上。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">“小姐的畫工越發(fā)精進了?!?lt;/p><p class="ql-block">新來的畫師陸文嵐立在簾外,</p><p class="ql-block">聲音帶著江南水汽的溫潤,</p><p class="ql-block">“只是蓮花畫得太過圓滿,</p><p class="ql-block">反而失了禪意。”</p><p class="ql-block">他的目光穿過珠簾,</p><p class="ql-block">落在她微微敞開的衣領(lǐng)上,</p><p class="ql-block">那里有一粒朱砂痣,像是釉里紅一點。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">她挑眉:“陸畫師有何高見?”</p><p class="ql-block"> “佛說無常,”他指著未干的釉彩,</p><p class="ql-block">“何不讓花瓣略帶殘破,</p><p class="ql-block">才顯世事本然?!?lt;/p><p class="ql-block">他的手指修長,觸碰到她的指尖時,</p><p class="ql-block">瓷器上的青花仿佛都活了過來。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">從此他們常在窯場談?wù)摯伤嚒?lt;/p><p class="ql-block">他說鈞窯的窯變?nèi)缛松H遇,不可預(yù)測;</p><p class="ql-block">她說青花的分水似因果輪回,層次分明。</p><p class="ql-block">窯火映照下,</p><p class="ql-block">他的側(cè)面如同古佛般寧靜,</p><p class="ql-block">讓她常常忘了手中的畫筆。</p><p class="ql-block">有時他會借著教她調(diào)釉的機會,</p><p class="ql-block">從身后環(huán)住她,</p><p class="ql-block">呼吸拂過她的后頸,像是春風(fēng)吹過新瓷。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">那日他帶來一頁經(jīng)書:</p><p class="ql-block">“你看這句‘色即是空’,</p><p class="ql-block">不正說的制瓷之道?</p><p class="ql-block">泥土經(jīng)過烈焰,方成器皿,</p><p class="ql-block">卻又終將歸于塵土?!?lt;/p><p class="ql-block">她望著跳動的窯火,輕聲接道:</p><p class="ql-block">“所以相遇是為了別離,</p><p class="ql-block">圓滿是為了破碎?!?lt;/p><p class="ql-block">他的吻落在她的鎖骨上,</p><p class="ql-block">那粒朱砂痣變得滾燙。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">動蕩來臨前夜,他匆匆來到沈家窯場,</p><p class="ql-block">遞給她一只素坯小碗:</p><p class="ql-block">“我要走了,留著念想。”</p><p class="ql-block">碗底用青料寫著兩行小字:</p><p class="ql-block">“無掛礙故,無有恐怖”。</p><p class="ql-block">她將碗貼在胸口,感受到他殘留的體溫。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">多年后,</p><p class="ql-block">她在博物館見到那只小碗,</p><p class="ql-block">標簽上寫著“明代青花珍品”。</p><p class="ql-block">碗身的蓮花略有殘破,</p><p class="ql-block">正如他當年所說,透著無常之美。</p><p class="ql-block">她站在玻璃展柜前,恍然明白:</p><p class="ql-block">有些遺憾,本就是圓滿的另一種形態(tài)。</p><p class="ql-block">那粒朱砂痣依然在胸口跳動,</p><p class="ql-block">像是永不止息的窯火。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">第三折··枯繡··二零一八</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">蘇州評彈的聲音穿過雨巷,</p><p class="ql-block">像是從前世傳來的回音。</p><p class="ql-block">林深站在繡坊前,看雨水從黛瓦滴落,</p><p class="ql-block">在青石板上綻開水花。</p><p class="ql-block">他聞見一股淡淡的檀香,</p><p class="ql-block">混合著絲線的氣息,</p><p class="ql-block">讓人想起很久以前的事。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">“先生是來看蘇繡的么?”</p><p class="ql-block">繡簾輕挑,露出張清秀的面容。</p><p class="ql-block">叫夏眠的女子正在繡一架屏風(fēng),</p><p class="ql-block">針線起落間,</p><p class="ql-block">荷花亭亭玉立,仿佛能聞見清香。</p><p class="ql-block">她的睫毛很長,</p><p class="ql-block">垂下時在臉頰投下淡淡的影子。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">他指著花瓣間的留白:</p><p class="ql-block">“這里似乎缺了什么?!?lt;/p><p class="ql-block"> “故意留的,”她捻著絲線,</p><p class="ql-block">“佛說留白處,方見真如?!?lt;/p><p class="ql-block">她的手指纖細,</p><p class="ql-block">穿針引線時像是蝴蝶翩躚。</p><p class="ql-block">陽光透過花窗灑在她的手腕上,</p><p class="ql-block">那里系著一根紅繩,襯得皮膚越發(fā)白皙。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">他漸漸成了繡坊常客。</p><p class="ql-block">她教他分辨不同針法,</p><p class="ql-block">套針如修行需層層遞進,</p><p class="ql-block">亂針似煩惱卻自有章法。</p><p class="ql-block">有時他們的手指會在絲綢上相遇,</p><p class="ql-block">絲線纏繞,分不清是誰的心先亂了。</p><p class="ql-block">她繡花時微微前傾,</p><p class="ql-block">衣領(lǐng)下的風(fēng)景若隱若現(xiàn),</p><p class="ql-block">像是霧里的遠山。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">某日她正在繡《心經(jīng)》,忽然停針:</p><p class="ql-block">“你說這二百六十字,</p><p class="ql-block">可能繡盡人生八苦?” </p><p class="ql-block">他拈起金線:</p><p class="ql-block">“不如繡只空碗,盛滿虛空?!?</p><p class="ql-block">她笑而不語,</p><p class="ql-block">針尖卻轉(zhuǎn)向繡一朵將謝未謝的優(yōu)曇花。</p><p class="ql-block">金線在她指間閃爍,像是流星劃過夜空。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">臺風(fēng)來的那夜,他接到調(diào)令北上。</p><p class="ql-block">雨水猛烈地敲打著窗欞,</p><p class="ql-block">她送他一方繡帕,</p><p class="ql-block">上面繡著未完的并蒂蓮:</p><p class="ql-block">“《金剛經(jīng)》說過去心不可得,</p><p class="ql-block">這帕子也不必繡完了。”</p><p class="ql-block">她的眼淚落在絲綢上,</p><p class="ql-block">暈開一抹淡藍,像是雨后的天空。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">三年后他在故宮博物院見到一幅雙面繡,</p><p class="ql-block">正面是圓滿的蓮花,</p><p class="ql-block">反面卻是凋零的花瓣。</p><p class="ql-block">標簽上寫著“當代蘇繡精品”,</p><p class="ql-block">作者欄卻是空白。</p><p class="ql-block">只有他認得那針法,</p><p class="ql-block">一如當年雨巷里,她手下綻放的優(yōu)曇。</p><p class="ql-block">他的手輕輕撫過玻璃展柜,</p><p class="ql-block">仿佛還能觸到那日的雨絲,</p><p class="ql-block">和她溫熱的呼吸。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">跋……</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">荷影碎方塘,苔痕上繡窗。 </p><p class="ql-block" style="text-align:center;">廿年蹤、俱是心光。 </p><p class="ql-block" style="text-align:center;">針腳猶存緣已斷,絲千縷,繞空梁。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"> 劫數(shù)本無常,何必問蒼茫。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"> 且由他、雨驟風(fēng)狂。 </p><p class="ql-block" style="text-align:center;">看盡浮云皆過眼,惟余取,一痕香。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">【后記】</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">三生遺憾,俱是修行。</p><p class="ql-block">殘經(jīng)可見般若,</p><p class="ql-block">碎瓷可證涅槃,</p><p class="ql-block">枯繡可悟真空。</p><p class="ql-block">世間所有相遇,都是初心映照;</p><p class="ql-block">所有別離,俱是彼岸花開。</p><p class="ql-block">心無掛礙處,遺憾亦成圓滿。</p><p class="ql-block">那些未完成的經(jīng)卷、</p><p class="ql-block">有裂痕的瓷器、繡到一半的并蒂蓮,</p><p class="ql-block">或許正是命運最慈悲的留白。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">無住生心(佛學(xué)視域)</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">“遺憾”的緣起性空與般若超越</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><br></p><p class="ql-block">一、引言:遺憾——無明蔽覆下的幻相執(zhí)取</p><p class="ql-block ql-indent-1">遺憾,作為一種普遍的情感與心理狀態(tài),根植于人類對過去已發(fā)生事件之“非期望結(jié)果”的追憶與懊悔。在世俗經(jīng)驗中,它被視為一種消極情感,源于對“本可實現(xiàn)卻未實現(xiàn)”之可能性的執(zhí)著。然而,從佛理角度深度審視,遺憾遠非簡單的情緒反應(yīng),而是眾生無明蔽覆下,對緣起法的誤讀與對自心所現(xiàn)幻相的堅固執(zhí)取。其本質(zhì)是“能所對立”的認知模式下,對“過去相”的虛妄分別與情感粘著。</p><p class="ql-block ql-indent-1">遺憾并非客觀存在的實然境況,而是心識在無明驅(qū)動下,對已滅緣起事相的“回溯性建構(gòu)”。通過依止般若觀照,洞見其緣起性空的本質(zhì),方能從根本上消解遺憾帶來的系縛,轉(zhuǎn)煩惱為菩提。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><br></p><p class="ql-block">二、遺憾的生成機制:十二因緣中的懊悔之鏈</p><p class="ql-block ql-indent-1">佛陀所揭示的十二因緣,清晰地勾勒出遺憾產(chǎn)生的心理與業(yè)力軌跡:</p><p class="ql-block ql-indent-1">1. 無明為根:遺憾生起的根本,在于無明——對“諸行無常、諸法無我、涅槃寂靜”的真理懵然不知。因無明故,眾生將“過去的選擇”與“未實現(xiàn)的可能性”視為具有自性的實存,并妄圖在此虛幻基礎(chǔ)上建立“本應(yīng)如何”的敘事。</p><p class="ql-block ql-indent-1">2. 行、識、名色為緣:基于無明,生出造作之“行”,推動心識入胎,形成名色身心綜合體。此過程中的每一個選擇與業(yè)力印記,皆為后續(xù)的“遺憾”埋下種子。唯識學(xué)認為,這些種子儲藏于阿賴耶識中,遇緣則起現(xiàn)行。</p><p class="ql-block ql-indent-1">3. 愛、取、有生執(zhí):當事件的結(jié)果不符合基于“我執(zhí)”與“我所執(zhí)”的預(yù)期時,對“未得之境”的貪愛與執(zhí)取便猛烈生起,強烈希求一種“未曾發(fā)生但想象中更美好”的過去,此即“遺憾”的核心體驗?!洞蟪税⑴_磨雜集論》云:“于過去境,謂若不作如是事,當?shù)冒矘?,追悔彼故,心生憂戚。”</p><p class="ql-block ql-indent-1">4. 老死伴憂悲:這種對過去的執(zhí)著取著,本身即是一種“有”,必然引生后續(xù)的“生”、“老死”,以及與之相伴的“憂、悲、苦惱”。遺憾,正是老死支中“憂悲”的具體表現(xiàn)形態(tài)之一。</p><p class="ql-block ql-indent-1">由此可見,遺憾是十二因緣鏈條在時間相上的一種倒流式執(zhí)著,是心識對已滅法的一種虛妄計度。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><br></p><p class="ql-block">三、性空與唯識:遺憾的究竟本質(zhì)析微</p><p class="ql-block ql-indent-1">為進一步破除對遺憾的實執(zhí),需從兩大乘思想體系——中觀與唯識——深入剖析其本質(zhì)。</p><p class="ql-block ql-indent-1">1. 緣起性空——遺憾無自性: 龍樹菩薩在《中論》中闡發(fā):“眾因緣生法,我說即是空?!边^去的事件由無數(shù)因緣和合而生,緣散則滅,本無實性。那個被視為“遺憾”的“未實現(xiàn)的可能性”,究其根本,同樣需依賴諸多條件(如:當時的能力、資訊、環(huán)境等)方能成立。這些條件瞬息萬變,任何一種條件的細微差異,都可能導(dǎo)致全然不同的結(jié)果。因此,那個被追憶、被渴望的“另一種可能”,本身即是緣起無自性的幻相。執(zhí)著于一個基于當下認知而重構(gòu)的、從未實際存在的“過去可能”,恰如渴鹿追逐陽焰,徒增苦惱?!督饎偨?jīng)》所言:“過去心不可得”,正是對治此執(zhí)的究竟良藥。</p><p class="ql-block ql-indent-1">2. 萬法唯識——遺憾是心識的建構(gòu): 唯識學(xué)進一步指出,“境依識變”。我們所感知、追憶的“過去”以及由此產(chǎn)生的“遺憾”,并非客觀實在,而是由阿賴耶識中的種子遇緣現(xiàn)行,經(jīng)由第七末那識的恒審思量與執(zhí)著,在前六識中呈現(xiàn)出的影像?!冻晌ㄗR論》云:“境依內(nèi)識而假立故,唯世俗有?!蹦莻€讓我們深感遺憾的“事件”與“另一種可能”,皆是心識自身的投射與分別。遺憾的本質(zhì),是心識對自身所現(xiàn)相的執(zhí)著,是自心困擾自心。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><br></p><p class="ql-block">四、超越之道:般若觀照與如來藏心的啟現(xiàn)</p><p class="ql-block ql-indent-1">洞見遺憾的虛幻性,并非導(dǎo)向消極的虛無,而是通過般若智慧實現(xiàn)積極的超越與轉(zhuǎn)化。</p><p class="ql-block ql-indent-1">1. 般若直觀: 依止般若波羅蜜,直觀一切法“如夢、如幻、如泡、如影”。當遺憾生起時,以正知正念觀照:此遺憾從何而生?緣何而住?向何而滅?其所執(zhí)著的對象是否真實存在?通過持續(xù)的觀照,照見“能憾”(主體)、“所憾”(客體)、“憾事”(過程)三輪體空,則遺憾當下脫落?!缎慕?jīng)》“照見五蘊皆空,度一切苦厄”,正是此理。</p><p class="ql-block ql-indent-1">2. 轉(zhuǎn)識成智: 在唯識修證路徑上,通過“四尋思”、“四如實智”等觀行,了知“遺憾”及相關(guān)名、義、自性、差別皆是假立,唯識所現(xiàn)。進而轉(zhuǎn)化阿賴耶識中的雜染種子,轉(zhuǎn)第八識為大圓鏡智,轉(zhuǎn)第七識為平等性智。如此,則能平等觀待一切成敗得失, 心無掛礙,遺憾自消。</p><p class="ql-block ql-indent-1">3. 如來藏性起: 從如來藏思想觀之,眾生本具清凈佛性。遺憾等煩惱,不過是客塵遮覆。如《大般涅槃經(jīng)》所言:“一切眾生悉有佛性?!比裟苄沤獯死?,則知一切經(jīng)歷,無論順逆,皆是圓滿覺性展現(xiàn)的機緣。過去的“遺憾”,亦可視為修行道上淬煉心性的逆增上緣。借此悟入“煩惱即菩提”的深意,將懊悔之心轉(zhuǎn)化為精進修道的動力,從而啟現(xiàn)本自具足的圓滿智慧與慈悲。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><br></p><p class="ql-block">五、結(jié)論:無憾之心——于幻相中得大自在</p><p class="ql-block ql-indent-1">綜上所述,佛學(xué)視角下的“遺憾”,其本質(zhì)是無明心識對緣起性空之過往事相的虛妄執(zhí)取。它在本體上無自性,在認知上是唯識所現(xiàn)的幻相。</p><p class="ql-block ql-indent-1">真正的解脫,不在于創(chuàng)造一個“沒有遺憾”的人生(這本身仍是執(zhí)著),而在于依止般若空慧,徹見一切法如夢如幻的本質(zhì),從而于一切境遇中心無住著?!毒S摩詰經(jīng)》云:“從無住本,立一切法?!毙臒o所住,則能于過去的“遺憾”中覓得真如,于當下的因緣中精進修行,于未來的果報中得大自在。如此,方能真正實現(xiàn)“心無掛礙,無掛礙故,無有恐怖,遠離顛倒夢想,究竟涅槃”的終極自由。至此,遺憾不再是生命的負累,而是照見無明、契入實相的一面明鏡。</p><p class="ql-block"><br></p>